Muzeum Archidiecezjalne jest jednym z najstarszych muzeów kościelnych na ziemiach polskich oraz placówek muzealnych w Wielkopolsce. Zostało powołane przez abp. Floriana Stablewskiego w 1898 roku. Do dziś gromadzi i zabezpiecza zabytki sztuki sakralnej oraz udostępnia je publiczności w ramach ekspozycji, która mieści się w gmachu dawnej Akademii Lubrańskiego.
www.muzeum.poznan.pl
www.przyczynagorna.pl
Muzeum Archidiecezjalne
Pod koniec XIX wieku arcybiskup Florian Stablewski zwrócił uwagę na problem związany ze stanem konserwatorskim oraz ochroną zabytków będących w posiadaniu wielkopolskich parafii. W 1898 roku powołał do życia Muzeum Diecezjalne, które miało za zadanie gromadzić, zabezpieczać, opracowywać oraz udostępniać obiekty stanowiące niegdyś wyposażenie kościelnych wnętrz oraz służące sprawowaniu liturgii. Trzon muzealnych zbiorów stanowiła kolekcja rzeźb Ernsta Münzenbergera zakupiona przez abp. F. Stablewskiego na aukcji antykwarycznej i podarowana powołanej przez niego do życia instytucji.
Pierwsza siedziba muzeum mieściła się w dawnych zabudowaniach pokarmelitańskich przy nieistniejącej dziś ul. Wieżowej. W latach 1924-1929 zbiory przekazano w depozyt Państwu Polskiemu i prezentowano w ramach Muzeum Sztuki Kościelnej, które zorganizowano w Zamku Poznańskim. W 1936 r. dzięki staraniom ówczesnego dyrektora ks. Józefa Nowackiego otworzono ekspozycję w pomieszczeniach parterowych dawnej Akademii Lubrańskiego. W 1939 r. zbiory zostały przejęte przez okupanta i uległy częściowemu rozproszeniu.
Muzeum Archidiecezjalne ze względu na swój profil gromadzi przede wszystkim obiekty sakralne. Za sprawą darów przekazywanych przez osoby prywatne jego kolekcja poszerzyła się również o rzemiosło użytkowe i obrazy prezentujące świecką tematykę.
Obecnie Muzeum mieści się w dawnym gmachu szkoły (Akademii Poznańskiej) fundowanej przez bp. Jana Lubrańskiego ok. 1518 roku. Na dwóch piętrach zorganizowano ekspozycję w ramach której można oglądać między innymi:
- kolekcję rzeźby gotyckiej oraz malarstwa ołtarzowego,
- naczynia liturgiczne,
- zabytkowe tkaniny,
- portrety (w tym jedną z największych kolekcji portretów trumiennych w kraju),
- obrazy m.in. Leona Wyczółkowskiego i Teodora Axentowicza,
- sztukę użytkową.
Jednym z ważniejszych obiektów, prezentowanych na wystawie stałej jest kwatera główna ołtarza fundowanego w 1496 roku przez Ambrożego Pampowskiego. Obiekt w latach 2012 i 2019 przeszedł konserwację. Ze względu na jego wartość historyczną i artystyczną poświęcona zostanie mu osobna wystawa oraz sympozjum.
